Quyết định của thành phố Hải Phòng về việc bãi bỏ các chính sách hỗ trợ các hãng hàng không mở đường bay mới tại Cảng hàng không quốc tế Cát Bi, có hiệu lực từ ngày 16/9/2024, đã thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận và giới kinh doanh. Động thái này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng đối với sự phát triển của ngành hàng không tại Hải Phòng, mang theo cả cơ hội lẫn thách thức cho các hãng hàng không và hệ sinh thái du lịch, kinh tế địa phương.
1. Những chính sách hỗ trợ trước đây
Trong nhiều năm qua, thành phố Hải Phòng đã triển khai một loạt các chính sách hỗ trợ để khuyến khích các hãng hàng không mở rộng mạng lưới đường bay tại Cát Bi, với mục tiêu tăng cường kết nối và thúc đẩy phát triển kinh tế, du lịch của thành phố. Những hỗ trợ này bao gồm:
- Hỗ trợ tài chính: Các hãng hàng không nhận được hỗ trợ về chi phí khai thác đường bay mới, từ chi phí vận hành đến thuê văn phòng.
- Hỗ trợ truyền thông: Các đường bay mới được thành phố Hải Phòng quảng bá thông qua các kênh truyền thông lớn và chiến dịch quảng cáo địa phương nhằm thu hút du khách.
- Miễn, giảm thuế phí: Trong một số trường hợp, các hãng hàng không còn được miễn hoặc giảm các loại thuế, phí liên quan đến việc khai thác các chuyến bay tại sân bay Cát Bi.
Những chính sách này đã đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển hạ tầng hàng không của Hải Phòng, giúp tăng cường lưu lượng hành khách và hàng hóa, cũng như góp phần mở rộng mạng lưới đường bay trong và ngoài nước.
2. Nguyên nhân bãi bỏ chính sách
Tuy nhiên, sau nhiều năm áp dụng, thành phố Hải Phòng đã quyết định bãi bỏ các chính sách này, với một số lý do chính bao gồm:
-
Thay đổi cơ chế thị trường: Với sự phát triển và hội nhập ngày càng sâu rộng của Việt Nam vào nền kinh tế toàn cầu, việc hỗ trợ trực tiếp cho các doanh nghiệp ngày càng bị hạn chế nhằm tạo ra môi trường cạnh tranh công bằng. Thị trường hàng không hiện nay đã phát triển mạnh mẽ, các hãng hàng không phải tự chủ và cạnh tranh dựa trên năng lực của mình.
-
Hiệu quả sử dụng ngân sách: Việc phân bổ ngân sách hỗ trợ trực tiếp cho các hãng hàng không có thể không còn là ưu tiên hàng đầu trong bối cảnh các nguồn lực công đang cần được phân bổ cho nhiều lĩnh vực khác như nâng cấp cơ sở hạ tầng, phát triển du lịch bền vững và đầu tư vào các ngành kinh tế chiến lược.
-
Nâng cao tự chủ cho các hãng hàng không: Quyết định này còn thể hiện sự tin tưởng vào năng lực tự chủ của các hãng hàng không, khuyến khích họ tự tìm kiếm các cơ hội phát triển mới mà không cần dựa vào sự hỗ trợ của nhà nước.
3. Ảnh hưởng đến ngành hàng không và du lịch Hải Phòng
Việc bãi bỏ các chính sách hỗ trợ mở đường bay chắc chắn sẽ gây ra những tác động trực tiếp lên ngành hàng không, du lịch và kinh tế địa phương. Một số ảnh hưởng có thể kể đến bao gồm:
3.1. Khó khăn cho các hãng hàng không mới
Các hãng hàng không mới hoặc các tuyến đường bay mới có mật độ khách thấp có thể sẽ gặp nhiều thách thức hơn khi phải đối mặt với chi phí vận hành cao hơn mà không nhận được sự hỗ trợ từ thành phố. Điều này có thể khiến tốc độ mở mới các đường bay giảm, ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành hàng không địa phương.
3.2. Cạnh tranh khốc liệt hơn
Các hãng hàng không lớn, đã có mặt lâu năm tại Hải Phòng, có thể tận dụng lợi thế về quy mô và mạng lưới để giành thị phần. Sự cạnh tranh giữa các hãng hàng không trong việc duy trì và mở rộng các tuyến bay có thể trở nên khốc liệt hơn, đặc biệt là trong bối cảnh giá vé và chi phí vận hành tăng.
3.3. Giá vé có thể tăng
Khi không còn sự hỗ trợ từ phía thành phố, các hãng hàng không có thể điều chỉnh giá vé tăng để bù đắp chi phí khai thác. Điều này có thể làm giảm sức hấp dẫn của Cảng hàng không quốc tế Cát Bi đối với du khách và doanh nhân so với các điểm đến khác.
3.4. Tăng cường tính bền vững
Mặt khác, việc bãi bỏ chính sách hỗ trợ có thể thúc đẩy các hãng hàng không tìm kiếm những giải pháp sáng tạo để giảm chi phí vận hành, nâng cao chất lượng dịch vụ và phát triển theo hướng bền vững hơn. Đây cũng là cơ hội để các hãng đầu tư vào công nghệ mới, tối ưu hóa hoạt động và cải thiện trải nghiệm khách hàng.
4. Cơ hội từ quyết định mới
Mặc dù gặp phải một số khó khăn, việc bãi bỏ các chính sách hỗ trợ mở đường bay tại Cảng hàng không quốc tế Cát Bi cũng mang đến những cơ hội lớn:
4.1. Thu hút các hãng hàng không lớn và mạnh về tài chính
Các hãng hàng không lớn, có tiềm lực tài chính mạnh sẽ thấy đây là cơ hội để gia nhập thị trường Hải Phòng mà không phải cạnh tranh với các hãng nhỏ hơn dựa vào trợ cấp. Thị trường mở sẽ tạo điều kiện cho các hãng hàng không với dịch vụ chất lượng cao tham gia khai thác.
4.2. Thúc đẩy đổi mới và cạnh tranh chất lượng dịch vụ
Không còn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, các hãng hàng không sẽ tập trung vào việc nâng cao chất lượng dịch vụ và tối ưu hóa chi phí. Điều này có thể mang lại lợi ích lâu dài cho hành khách khi họ được trải nghiệm các dịch vụ hàng không ngày càng tốt hơn.
4.3. Phát triển du lịch bền vững
Việc không còn hỗ trợ cho việc mở đường bay có thể khuyến khích Hải Phòng tập trung hơn vào các chiến lược phát triển du lịch bền vững, xây dựng những sản phẩm du lịch chất lượng cao để thu hút du khách, thay vì phụ thuộc vào việc mở rộng mạng lưới hàng không một cách nhanh chóng.
Việc Hải Phòng bãi bỏ chính sách hỗ trợ các hãng hàng không mở đường bay mới tại sân bay Cát Bi là một quyết định mang tính bước ngoặt. Mặc dù tạo ra không ít thách thức cho ngành hàng không địa phương, nhưng đây cũng là cơ hội để Hải Phòng xây dựng một môi trường hàng không cạnh tranh và bền vững hơn trong tương lai.