Chính phủ Nhật Bản đang xem xét thay đổi các quy định về việc mua hàng miễn thuế tại chỗ thành hoàn thuế sau khi xuất cảnh áp dụng đối với khách du lịch nước ngoài vốn phổ biến trên toàn thế giới nhằm ngăn chặn tình trạng gian lận bán lại thu lời.
Cụ thể, hôm 25-11 theo tờ Nikkei Asia cho biết Chính phủ Nhật Bản đang cân nhắc việc hoàn thuế mua hàng cho khách du lịch sau khi họ xuất cảnh, nhằm ngăn chặn các hành vi lách luật lạm dụng hệ thống.
Theo quy định mới, du khách sẽ phải trả thuế tiêu dùng ngay trong lúc mua và được hoàn thuế sau khi rời Nhật Bản. Đây cũng là cách làm điển hình ở những quốc gia khác, trong đó có Việt Nam. Thay đổi nói trên sẽ có hiệu lực vào năm tài chính 2025 hoặc muộn hơn, vì các cửa hàng bách hóa và nhà bán lẻ khác tại Nhật Bản cần thời gian để chuẩn bị.
Luật pháp Nhật Bản miễn cho khách du lịch nước ngoài đóng thuế tiêu thụ nếu họ lưu trú tại nước này dưới sáu tháng và chỉ áp dụng cho các mặt hàng sẽ được mang ra nước ngoài làm quà lưu niệm cá nhân. Các mặt hàng được bán lại ở Nhật Bản không thuộc diện áp dụng chính sách miễn thuế.
Ở thời điểm hiện tại, Nhật Bản khấu trừ thuế tiêu dùng trực tiếp cho khách du lịch khi họ mua hàng tại các địa điểm miễn thuế hoặc quầy bán đặc biệt. Một số người đã tìm cách lách luật, bán sản phẩm với giá áp thuế để kiếm lời.
Các cửa hàng bán hàng miễn thuế phải kiểm tra xem người mua có phải thuộc diện không cư trú hay không, giải thích cho họ các điều kiện liên quan đến việc mua hàng miễn thuế và lưu giữ hồ sơ mua hàng.
Các cửa hàng không công nhận các giao dịch mua hàng miễn thuế được thực hiện nhằm mục đích bán lại không đúng cách sẽ phải thanh toán hóa đơn thuế tiêu thụ chưa thanh toán.
Tháng 12/2022, trụ sở công ty Apple Japan (công ty con của Apple tại Nhật Bản) được cho là đã bị cơ quan thuế của nước này điều tra và yêu cầu nộp bổ sung 13 tỉ yen (87 triệu USD theo tỉ giá hiện hành) tiền thuế tiêu dùng chưa đóng trong khoảng thời gian 2 năm, tính từ tháng 9-2021.
Apple Nhật Bản rõ ràng đã được thông báo về việc họ không gắn cờ nhiều giao dịch liên quan đến việc bán iPhone và các sản phẩm khác không đáp ứng yêu cầu mua hàng miễn thuế.
Một cuộc khảo sát do Cơ quan Thuế quốc gia Nhật Bản thực hiện từ tháng 7-2021 đến tháng 6-2022 đã phát hiện 24.000 trường hợp các công ty không kê khai thuế tiêu dùng, với tổng số tiền cần truy thu lên đến 86,9 tỉ yen (gần 600 triệu USD).
Hiện có khoảng 53.000 cửa hàng miễn thuế ở Nhật Bản, tăng gấp 10 lần so với năm 2013. Nhu cầu mua hàng của khách du lịch khi đến quốc gia này đang dần phục hồi sau dịch COVID-19, do tỉ giá đồng yen giảm và các hạn chế biên giới được nới lỏng.
Các quan chức chính phủ đã thông báo cho Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền và đối tác liên minh cấp dưới Komeito về những thay đổi được đề xuất. Liên minh cầm quyền sẽ thảo luận các chi tiết sẽ được đưa vào đề cương cải cách thuế sẽ được công bố vào tháng tới.