Vì sao máy bay để lại “vết chân đen” trên đường băng?

Bạn đã bao giờ để ý đến những vệt dài, tối màu trên đường băng khi máy bay hạ cánh chưa? Những dấu hiệu tưởng chừng như vô hại này lại ẩn chứa mối đe dọa tiềm ẩn đối với an toàn hàng không.   

1. Nguyên nhân của sọc đen

Khi máy bay hạ cánh, những vệt đen trên đường băng xuất hiện do cao su từ lốp máy bay bị tan chảy. Quá trình này diễn ra khi máy bay tiếp xúc với bề mặt đường băng ở tốc độ cao, tạo ra một lượng nhiệt lớn khiến cao su tan chảy và bám chặt vào mặt đường. Những vệt cao su này không chỉ là dấu vết mà còn mang đến những nguy cơ tiềm ẩn cho an toàn hàng không.

2. Tác động của sọc đen đến an toàn hàng không

Sự tích tụ của cặn cao su trên đường băng có thể ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất hạ cánh của máy bay. Khi cặn cao su tích tụ quá nhiều, hệ số ma sát giữa lốp máy bay và đường băng giảm, làm tăng nguy cơ máy bay trượt khi hạ cánh. Điều này đặc biệt nguy hiểm trong điều kiện thời tiết xấu, khi bề mặt đường băng đã ướt hoặc trơn trượt. Để ngăn ngừa những sự cố như vậy và đảm bảo an toàn hạ cánh, việc loại bỏ cặn cao su là điều cần thiết.

3. Phương pháp vệ sinh đường băng

Các sân bay hiện đại đã áp dụng nhiều phương pháp để làm sạch cặn cao su trên đường băng. Một trong những phương pháp phổ biến nhất là sử dụng tia nước áp suất cao. Xe chuyên dụng được trang bị các vòi phun nước với áp suất vượt quá 40 MPa để thổi bay các cặn cao su mà không làm hỏng bề mặt đường băng. Các phương pháp khác bao gồm:

• Máy mài: Được sử dụng trong những trường hợp cụ thể để cạo lớp cao su.

• Dung môi hữu cơ hoặc xăng: Dùng để hòa tan các cặn cao su cứng đầu.
• Súng nhiệt: Làm mềm cặn cao su cứng trước khi loại bỏ.

4. Mảnh vỡ vật thể lạ (FOD) và an toàn đường băng

Đường băng, là môi trường tiếp xúc, dễ bị mảnh vỡ vật thể lạ (FOD) như đá và các vật liệu khác. Nếu máy bay gặp phải FOD khi hạ cánh, máy bay có thể lệch hướng, gây nguy hiểm nghiêm trọng. Ngay cả những vật thể nhỏ cũng có thể bị hút vào động cơ, gây ra thiệt hại đáng kể và nguy cơ tai nạn.

5. Hệ thống phát hiện FOD

Để giải quyết mối đe dọa từ FOD, nhiều sân bay đã triển khai hệ thống phát hiện mảnh vỡ vật thể lạ. Các hệ thống này sử dụng công nghệ radar và nhận dạng hình ảnh video để liên tục theo dõi đường băng. Khi phát hiện bất kỳ vật thể lạ nào, hệ thống sẽ chụp ảnh và truyền đến trung tâm điều khiển, kích hoạt cảnh báo ngay lập tức.

6. Tầm quan trọng của việc bảo trì đường băng

Duy trì an toàn đường băng là một nỗ lực phức tạp đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa phi hành đoàn và nhân viên sân bay. Mỗi bước, từ việc loại bỏ cặn cao su một cách tỉ mỉ đến việc xác định và loại bỏ các vật thể lạ một cách hiệu quả, đều đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động của máy bay an toàn và suôn sẻ.

Việc bảo trì đường băng không chỉ là trách nhiệm của riêng một bộ phận mà là sự phối hợp đồng bộ của toàn bộ hệ thống sân bay. Việc thường xuyên kiểm tra, vệ sinh và bảo trì đường băng sẽ giúp đảm bảo an toàn bay, giảm thiểu rủi ro và đảm bảo các chuyến bay luôn diễn ra an toàn và đúng giờ.

Những vệt đen trên đường băng tưởng chừng như vô hại nhưng thực chất ẩn chứa nhiều mối đe dọa tiềm ẩn đối với an toàn hàng không. Sự tích tụ của cao su từ lốp máy bay và mảnh vỡ vật thể lạ có thể gây ra nhiều nguy cơ cho máy bay khi hạ cánh. Việc triển khai các phương pháp vệ sinh và hệ thống phát hiện FOD hiện đại là điều cần thiết để đảm bảo an toàn cho các chuyến bay. An toàn đường băng là một phần không thể thiếu trong việc đảm bảo an toàn hàng không, đòi hỏi sự hợp tác và nỗ lực liên tục từ tất cả các bên liên quan.