Máy bay là phương tiện giao thông an toàn nhất, nhưng những vụ tai nạn, dù hiếm gặp, vẫn luôn khiến hành khách đặt ra câu hỏi: “Chỗ ngồi nào là an toàn nhất nếu gặp sự cố?” Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện để tìm ra vị trí “an toàn nhất” trên máy bay. Tuy nhiên, sự thật lại không hề đơn giản và không có câu trả lời tuyệt đối. Khả năng sống sót của hành khách còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ đặc điểm của từng vụ tai nạn đến sự ứng phó của phi hành đoàn và yếu tố may mắn. Hãy cùng tìm hiểu về các nghiên cứu và sự thật đằng sau những con số về vị trí ngồi an toàn trên máy bay.
1. Những nghiên cứu về vị trí ngồi và khả năng sống sót
Nhiều nghiên cứu đã phân tích mối liên hệ giữa vị trí ngồi trên máy bay và tỷ lệ sống sót trong các vụ tai nạn. Một số kết quả đáng chú ý như sau:
1. Nghiên cứu của tạp chí Time (2015)
Dựa trên dữ liệu từ chính phủ Mỹ, tạp chí Time đã phân tích 17 vụ tai nạn từ năm 1985 đến 2000. Kết quả cho thấy:
- Ghế ở phần đuôi máy bay có tỷ lệ tử vong thấp hơn (32%) so với phần giữa (39%) và phần đầu (38%).
- Ghế ở giữa phần đuôi có tỷ lệ tử vong thấp nhất (28%).
- Ghế cạnh lối đi ở phần giữa lại có tỷ lệ thương vong cao nhất (44%).
Các kết quả này cho thấy phần đuôi máy bay có vẻ an toàn hơn khi xảy ra tai nạn, do lực tác động trong các vụ va chạm có xu hướng ít ảnh hưởng đến phần đuôi hơn so với các phần khác của máy bay.
2. Phân tích của Popular Mechanics (Dựa trên 20 vụ tai nạn)
Tạp chí Popular Mechanics đã phân tích 20 vụ tai nạn và kết luận rằng tỷ lệ sống sót ở phần đuôi máy bay lên tới 69%, cao hơn nhiều so với phần giữa (56%) và phần đầu (49%). Điều này cho thấy phần đuôi máy bay có tỷ lệ sống sót cao hơn đáng kể trong các vụ tai nạn.
2. Thí nghiệm của Discovery Channel và vai trò của lực G
Năm 2012, Discovery Channel đã thực hiện một thí nghiệm táo bạo: cho một chiếc Boeing 727 chở người nộm đâm xuống sa mạc để kiểm tra sự tác động của lực G lên các khu vực khác nhau trên máy bay. Kết quả cho thấy:
- Phần giữa và đuôi máy bay chịu lực G ít hơn (8 và 6), trong khi phần đầu máy bay chịu lực G gấp 12 lần.
- Thí nghiệm này chứng minh rằng phần đuôi và phần giữa máy bay ít chịu tác động của lực va chạm hơn, do đó, những vị trí này có khả năng giảm thiểu thương vong.
3. Yếu tố con người: Phi hành đoàn và hành khách
Ngoài yếu tố vị trí ngồi, khả năng sống sót còn phụ thuộc vào sự hành động của phi hành đoàn và hành khách trong tình huống khẩn cấp. Những phi công có khả năng ra quyết định nhanh chóng và xử lý tình huống khẩn cấp một cách bình tĩnh sẽ cứu sống hàng trăm người.
- Cơ trưởng Sully (Sully Sullenberger) trong vụ “phép màu trên sông Hudson” đã cứu sống 155 người nhờ vào quyết định nhanh chóng và chuyên nghiệp khi máy bay gặp sự cố.
- Trong vụ tai nạn của United Airlines năm 1989, quyết định hạ càng đáp của phi công đã giảm thiểu lực va chạm và cứu sống nhiều hành khách.
Ngoài phi hành đoàn, hành khách cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tự bảo vệ mình. Quá trình sơ tán trật tự và kỷ luật của hành khách trong những tình huống khẩn cấp có thể quyết định sự sống còn của mọi người trên máy bay.
4. Không có vị trí an toàn tuyệt đối
Tuy có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng phần đuôi máy bay an toàn hơn, các chuyên gia hàng không đều đồng ý rằng không có vị trí ngồi nào là an toàn tuyệt đối. Mỗi vụ tai nạn đều có những đặc điểm riêng, và vị trí ngồi sẽ không đảm bảo an toàn tuyệt đối trong mọi tình huống.
- Trong vụ hạ cánh trên sông Hudson của cơ trưởng Sully, phần đuôi máy bay lại gặp rủi ro cao nhất do bị ngập nước.
- Trong vụ tai nạn của United Airlines ở Iowa, những người sống sót lại ngồi ở phần phía trước cánh máy bay, nhờ vào quyết định đúng đắn trong việc hạ cánh.
- Vụ va chạm giữa hai chiếc Boeing 747 ở Tenerife năm 1977 cho thấy những người ngồi ở phần đầu máy bay lại có cơ hội sống sót cao hơn do vị trí va chạm.
Mặc dù có những phân tích cho rằng phần đuôi máy bay có tỷ lệ sống sót cao hơn, nhưng quan trọng nhất là tính chuyên nghiệp của phi hành đoàn và hành khách trong những tình huống khẩn cấp. Các nghiên cứu cho thấy không có vị trí ngồi nào là hoàn toàn an toàn, và khả năng sống sót trong mỗi vụ tai nạn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
Điều quan trọng là hành khách cần tuân thủ các quy tắc an toàn và hướng dẫn của phi hành đoàn, giữ bình tĩnh và hành động nhanh chóng trong tình huống khẩn cấp. Máy bay vẫn là phương tiện giao thông an toàn nhất, với những cải tiến không ngừng trong thiết kế và quy tắc an toàn để bảo vệ hành khách. Thay vì lo lắng về chỗ ngồi, hãy tin tưởng vào sự chuyên nghiệp của phi hành đoàn và những nỗ lực không ngừng của ngành hàng không trong việc đảm bảo an toàn.
Bằng cách hiểu rõ các biện pháp an toàn và các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sống sót, hành khách có thể cảm thấy yên tâm hơn trong mỗi chuyến bay.