Máy bay, mặc dù được xem là kỳ công kỹ thuật và công nghệ cao, nhưng thực sự lại là một môi trường rất khắc nghiệt đối với nhiều hoạt động đơn giản như xả nước trong nhà vệ sinh. Dưới đây là một số thách thức cụ thể mà hệ thống nhà vệ sinh trên máy bay phải đối mặt khi hoạt động trong không trung:
1. Không sử dụng nước
Sử dụng nước để xả nhà vệ sinh trên máy bay là không khả thi do hạn chế về trọng lượng của máy bay. Thay vào đó, hệ thống sử dụng không khí. Hệ thống sục rửa tiêu chuẩn, hay còn được gọi là “standard evac”, sử dụng áp suất không khí chênh lệch để làm sạch bồn. Thiết kế này được cấp bằng sáng chế ban đầu bởi James Kemper vào năm 1975.
Trên máy bay, mỗi gram trọng lượng đều quan trọng, do đó việc sử dụng nước để xả nhà vệ sinh không phải là lựa chọn tối ưu. Thay vào đó, hệ thống sục rửa tiêu chuẩn được phát triển để tận dụng áp suất không khí chênh lệch giữa bên trong và bên ngoài bồn cầu. Khi bạn nhấn nút flush, một van mở để cho phép không khí chảy vào bồn cầu, tạo ra một hiệu ứng “hút” chất thải ra khỏi bồn cầu và vào hệ thống chứa. Điều này không chỉ tiết kiệm nước mà còn giảm bớt trọng lượng tổng thể của máy bay.
Hệ thống sục rửa tiêu chuẩn không chỉ là một tiện ích hiệu quả mà còn đảm bảo vệ sinh trong nhà vệ sinh trên máy bay. Hơn nữa, việc sử dụng không khí thay vì nước cũng giảm thiểu nguy cơ rò rỉ hoặc tràn chất lỏng trong quá trình bay.
2. Có xả ra bầu khí quyển?
Trong quá trình vận hành nhà vệ sinh trên máy bay, việc xử lý và vận chuyển chất thải là một phần quan trọng. “Những toa xe” là những phương tiện phục vụ tại sân bay có nhiệm vụ thu thập và vận chuyển chất thải từ máy bay để xử lý trong khuôn viên sân bay.
Jamco, một công ty Nhật Bản chiếm 50% thị phần nhà vệ sinh máy bay, đã đóng góp vào việc phát triển các giải pháp kỹ thuật cho hệ thống nhà vệ sinh trên máy bay suốt 50 năm qua. Họ đã vượt qua các ranh giới kỹ thuật để xây dựng các bồn rửa vệ sinh trên máy bay và giới thiệu các thiết bị như vòi xả không chạm hợp vệ sinh trên máy bay Boeing 787.
Nigel Jones, chuyên gia kỹ thuật máy bay từ Đại học Kingston ở London, người cũng là thành viên của Hiệp hội Hàng không Hoàng gia Vương quốc Anh, đã khẳng định rằng máy bay không bao giờ có ý định thải chất thải nhà vệ sinh vào không khí, thậm chí từ những ngày đầu tiên của ngành hàng không. Tuy nhiên, nếu có sự rò rỉ trong hệ thống đường ống xả, một hiện tượng được gọi là “băng xanh” có thể xảy ra do sự khác biệt về nhiệt độ giữa không khí bên ngoài và chất lỏng từ nhà vệ sinh.
Từ những năm 1980, luật cấm cất cánh khi hệ thống nhà vệ sinh của máy bay bị rò rỉ được áp dụng để đảm bảo an toàn cho hành khách và môi trường. Mọi sự cố hoặc rò rỉ từ hệ thống nhà vệ sinh của máy bay đều được coi là một vấn đề nghiêm trọng và yêu cầu hành động ngay lập tức.
Tuy nhiên, vào năm 2021, một vụ tai nạn kỳ lạ đã xảy ra gần sân bay Heathrow ở London khi một số người dân bị “đổ” phân từ máy bay. Điều kinh khủng hơn là phân không bị đóng băng ngay lập tức do máy bay ở gần mặt đất và không đủ lạnh để làm đóng băng chất thải. May mắn thay, đây chỉ là một trường hợp hiếm hoi và không phổ biến.
Trên máy bay, vấn đề nhà vệ sinh bị tắc xảy ra thường xuyên, và nguyên nhân có thể đến từ nhiều phương diện, bao gồm cả hành khách tò mò bỏ vật dụng xuống bồn cầu. Mặc dù có vẻ như là một trò vô hại, nhưng thực tế lại gây ra những hậu quả không mong muốn.
Hành động tò mò của hành khách có thể khiến các vật dụng bị mắc kẹt trong hệ thống ống của nhà vệ sinh, gây tắc nghẽn và làm hỏng cả hệ thống. Khi điều này xảy ra, việc phục vụ hành khách không chỉ bị gián đoạn mà còn gây ra sự cố đáng kể cho máy bay.
Việc xử lý nhà vệ sinh bị tắc thường đòi hỏi thời gian và công sức đáng kể. Kỹ thuật viên phải tiến hành kiểm tra và phân tích từng đường ống để xác định vị trí của vật dụng gây tắc nghẽn. Điều này có thể đòi hỏi phải phá bỏ một số phần của hệ thống để tiếp cận và loại bỏ vật thể.
Nếu một hoặc hai nhà vệ sinh bị tắc, hậu quả có thể rất nghiêm trọng. Máy bay có thể buộc phải hạ cánh ở điểm dự phòng gần nhất để xử lý vấn đề, vì cần phải đảm bảo rằng có đủ nhà vệ sinh hoạt động cho tất cả hành khách. Điều này không chỉ làm tăng chi phí và thời gian cho hãng hàng không mà còn gây ra sự không thoải mái và bất tiện cho hành khách.
Mặc dù có những thách thức riêng biệt ở độ cao 10.000m, hệ thống nhà vệ sinh trên máy bay vẫn hoạt động một cách hiệu quả nhờ vào sự kết hợp của công nghệ, thiết kế cẩn thận và quy trình vận hành chính xác. Điều này giúp đảm bảo sự thoải mái và tiện nghi cho hành khách trong suốt chuyến bay.