Trong thời gian gần đây, hàng loạt du học sinh tại các trường đại học danh tiếng ở Mỹ như Harvard, Stanford, Đại học Bang Ohio, Michigan, và California tại Los Angeles (UCLA) đã bất ngờ đối mặt với tình trạng bị hủy visa, mất trạng thái cư trú hợp pháp mà không nhận được bất kỳ thông báo trước nào. Tình trạng này không chỉ gây ra tâm lý hoang mang, sợ hãi mà còn đặt ra nhiều câu hỏi về chính sách nhập cư và giáo dục quốc tế tại Mỹ. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết nguyên nhân, tác động, và những phản ứng từ các bên liên quan, đồng thời cung cấp góc nhìn toàn diện về vấn đề nhạy cảm này.
Bối cảnh: Du học sinh trở thành tâm điểm chú ý
Theo báo cáo từ CNN, tính đến đầu năm 2025, khoảng 340 sinh viên, giảng viên, và nhà nghiên cứu tại Mỹ đã bị thu hồi visa. Những trường hợp này không chỉ giới hạn ở một vài trường mà lan rộng trên khắp cả nước, từ các cơ sở giáo dục hàng đầu như Harvard, Stanford đến những trường công lập lớn như Đại học Michigan hay UCLA. Điều đáng chú ý là nhiều du học sinh bị ảnh hưởng từng tham gia các hoạt động hoặc phát ngôn liên quan đến các vấn đề chính trị, nổi bật là việc ủng hộ Palestine.
Một trong những trường hợp tiêu biểu là Mahmoud Khalil, một du học sinh tại Đại học Columbia, người từng giữ vai trò thủ lĩnh trong các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine vào cuối năm 2023. Dù đã sở hữu thẻ xanh (thường trú nhân), Khalil vẫn không tránh khỏi việc bị hủy trạng thái cư trú hợp pháp. Ngoài ra, một số sinh viên khác bị ảnh hưởng từng vi phạm giao thông trong quá khứ, nhưng nhiều trường hợp lại rơi vào tình trạng “không rõ lý do”, khiến cả sinh viên và các trường đại học bối rối.
Hệ lụy từ việc hủy visa: Hơn cả một tấm vé vào Mỹ
Khác với trước đây, khi việc bị thu hồi visa chỉ hạn chế khả năng rời khỏi và tái nhập cảnh Mỹ, tình trạng hiện tại nghiêm trọng hơn nhiều. Một khi mất trạng thái cư trú hợp pháp, du học sinh buộc phải rời khỏi Mỹ ngay lập tức hoặc đối mặt với nguy cơ bị giam giữ bởi các cơ quan di trú. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến việc học tập mà còn gây ra những tổn thất lớn về tài chính, tâm lý, và cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.
Bà Sarah Spreitzer, Phó chủ tịch quan hệ chính phủ tại Hội đồng Giáo dục Mỹ, nhấn mạnh rằng sự thiếu minh bạch trong việc thu hồi visa đang tạo ra một làn sóng sợ hãi trong cộng đồng du học sinh. Nhiều sinh viên lo lắng rằng bất kỳ hành động nào, dù nhỏ như vi phạm giao thông hay tham gia biểu tình ôn hòa, cũng có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Phản ứng từ các trường đại học
Trước tình hình này, lãnh đạo các trường đại học Mỹ bày tỏ sự lo ngại sâu sắc về tác động tiêu cực đến môi trường giáo dục quốc tế. Ông Marcelo Suárez-Orozco, Hiệu trưởng Đại học Massachusetts Boston, nơi có hai sinh viên bị hủy trạng thái cư trú hợp pháp, cho rằng đây là một “thời điểm chưa từng có”. Ông nhấn mạnh rằng các trường cần chuẩn bị kỹ lưỡng hơn để bảo vệ sinh viên quốc tế trước những thay đổi chính sách bất ngờ.
Nhiều trường đã bắt đầu hành động. Các cơ sở giáo dục đang yêu cầu nhà chức trách cung cấp lý do rõ ràng cho việc hủy visa và trạng thái cư trú. Đồng thời, họ hướng dẫn sinh viên quốc tế các biện pháp phòng ngừa như luôn mang theo hộ chiếu, giấy tờ nhập cư, và tránh tham gia các hoạt động có thể bị xem là nhạy cảm. Một số trường như Đại học Michigan-Dearborn thậm chí tổ chức các buổi tư vấn để hỗ trợ sinh viên vượt qua giai đoạn bất ổn này.
Góc nhìn từ chuyên gia: Chính sách nhập cư cứng rắn hơn
Bà Michelle Mittelstadt, Giám đốc quan hệ công chúng của Viện Chính sách Di cư, nhận định rằng tình trạng này là một phần của xu hướng giám sát chặt chẽ hơn đối với người nhập cư tại Mỹ. Trong bối cảnh chính trị toàn cầu ngày càng phức tạp, các chính sách nhập cư đang được siết chặt, đặc biệt với những cá nhân có liên quan đến các hoạt động chính trị hoặc xã hội nhạy cảm. Điều này đặt ra câu hỏi liệu các du học sinh, vốn đóng góp lớn vào nền kinh tế và văn hóa Mỹ, có đang trở thành nạn nhân của một hệ thống chính sách thiếu minh bạch hay không.
Giáo dục quốc tế tại Mỹ có nguy cơ lung lay?
Mỹ từ lâu đã là điểm đến hàng đầu của du học sinh toàn cầu, với hơn 1 triệu sinh viên quốc tế theo học mỗi năm, đóng góp hàng chục tỷ USD vào nền kinh tế. Tuy nhiên, những vụ việc gần đây có thể làm suy giảm niềm tin vào môi trường giáo dục Mỹ. Các trường đại học lo ngại rằng nếu tình trạng này tiếp diễn, số lượng sinh viên quốc tế đăng ký học tại Mỹ sẽ giảm, ảnh hưởng đến danh tiếng và nguồn thu của các cơ sở giáo dục.
Hơn nữa, sự bất ổn này cũng có thể làm thay đổi cách các trường đại học tiếp cận việc tuyển sinh quốc tế. Thay vì chỉ tập trung vào học thuật, họ có thể phải cân nhắc thêm các yếu tố như hồ sơ cá nhân, hoạt động ngoại khóa, và thậm chí là quan điểm chính trị của sinh viên để tránh những rủi ro tương tự trong tương lai.
Lời khuyên cho du học sinh: Cẩn trọng nhưng không hoảng loạn
Trước bối cảnh này, du học sinh cần giữ bình tĩnh và chủ động bảo vệ bản thân. Một số lời khuyên hữu ích bao gồm:
- Luôn mang theo giấy tờ tùy thân: Hộ chiếu, visa, và các tài liệu nhập cư cần được giữ cẩn thận và mang theo khi di chuyển.
- Tìm hiểu kỹ quy định: Hiểu rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình theo luật nhập cư Mỹ.
- Liên hệ với trường học: Các phòng hỗ trợ sinh viên quốc tế tại trường luôn sẵn sàng tư vấn và hướng dẫn trong trường hợp khẩn cấp.
- Tránh các hoạt động nhạy cảm: Dù quyền tự do ngôn luận được bảo vệ, sinh viên cần cân nhắc khi tham gia các sự kiện hoặc biểu tình có tính chất chính trị.
Hành động vì một tương lai minh bạch
Việc du học sinh tại Mỹ bất ngờ bị hủy visa không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn phản ánh những thay đổi sâu rộng trong chính sách nhập cư và giáo dục quốc tế. Để giải quyết tình trạng này, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa chính phủ, các trường đại học, và cộng đồng sinh viên nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng, và bảo vệ quyền lợi cho những người đang theo đuổi giấc mơ học tập tại Mỹ.
Trong lúc chờ đợi những thay đổi tích cực, du học sinh cần trang bị cho mình sự hiểu biết và cẩn trọng để vượt qua giai đoạn khó khăn này. Mỹ vẫn là một điểm đến tuyệt vời cho giáo dục, nhưng chỉ khi tất cả các bên cùng nỗ lực, môi trường học tập quốc tế tại đây mới thực sự trở thành nơi chào đón và an toàn cho mọi sinh viên.